Er is een nieuw rapport uitgekomen van de Verenigde Naties over de stand van zaken wat betreft de wereldwijde uitstoot van CO2 aan het einde van 2020. Zitten we op het juiste pad? Nee!
Een aantal zaken die ons zijn opgevallen en natuurlijk de hoogtepunten van dit rapport.
Bron: Unep rapport 2020
Het UNEP, verenigde naties milieu programma, heeft een nieuw rapport laten schrijven waaraan meer dan 50 deskundigen uit allerlei landen zoals Nederland hebben meegewerkt. De UN kijkt met deze deskundigen met name naar de rol die lokale regeringen spelen in het terugdringen van hun CO2 uitstoot. Halen zij de doelen die afgesproken zijn in Parijs in het jaar 2015?
De conclusie is duidelijk: nee! De landen zitten op een pad naar 3 graden opwarming in plaats van de afgesproken 2 graden. Dus om met een extra inzet zelfs 1,5 graden te halen kunnen ze nu wel vergeten. De landen gaan niet slagen tenzij ze echt drastisch gaan reduceren. De UNEP ziet nog geen beweging die daar op duidt. Ondanks de goede wil die men in woorden toont en in geschreven beleid. Men ziet de daden ziet nog niet. Maar het is nog geen 2030.
Zero Emissie in 2050 niet haalbaar
Om die doelen te halen moeten landen de eigen CO2 uitstoot gaan reduceren naar nul in het jaar 2050. Een bijna onmogelijk opgave. De landen hebben als tussenstop 2030 op de agenda gezet en het rapport geeft aan dat steeds meer landen zich daaraan committeren en zich dus ook daadwerkelijk verplicht stellen om in 2030 minimaal 50% broeikas gassen uitstoot te reduceren. Maar hoe ze dat gaan doen is nog niet concreet zichtbaar.
CO2 uitstoot jaarlijks met 1,4% gegroeid, met een uitschieter van 2,6% in 2019
Volgens de huidige cijfers groeit, nu vijf jaar na 2015 (Parijs akkoord), de uitstoot jaarlijks met 1,4%, terwijl 2019 een duidelijke uitschieter laat zien van zelfs 2, 6% stijging ten opzichte van het jaar ervoor. Dus alles wijst er in de praktijk op dat de globale uitstoot totaal niet voldoet aan de gestelde doelen van Parijs. Al is een lichtpuntje dat Covid-19 in 2020 wel een draai gegeven heeft aan de totale CO2 uitstoot van dit jaar.
7% reductie in 2020 door Covid-19
De regeringen van veel landen hebben een geluk bij het ongeluk Covid-19. Hierdoor reduceert de globale emissie met 7% ten opzichte van het jaar ervoor. Dus de doelen van dit jaar zijn wel in zicht maar dat is dan wel een eenmalige treffer, niet structureel. De CO2 uitstoot zal gewoon weer toenemen als de productie weer op volle toeren draait, wanneer de lockdowns worden opgeheven. Opvallend is dat er in de webinar van de UN rond dit rapport duidelijk genoemd wordt, dat landen voortaan wel elk jaar zo’n reductie moeten zien te realiseren willen ze de 2 graden halen.
Wat is het gat tussen nu en wat het had moeten zijn om op het pad van 2 graden te blijven?
We zitten nu dus op een stijgende lijn met 59 GT in 2020 en dat brengt ons op een 3 graden koers rond 2050. De koers zou moeten zijn dat we zo reduceren dat we op 2 graden uitkomen en dat houdt in dat we met onze uitstoot moeten sturen naar 12 tot 15 Gt minder. Een goede 45 GT in 2030. Als we op koers zouden willen zitten voor de 1,5 graden dan hadden we aan moeten sturen op 29 tot 30 Gt minder dan wat we nu uitstoten, een 29 GT in 2030. We zitten nu dus op een stijgende lijn met 59 GT in 2020 en dat brengt ons op een 3 graden koers rond 2050.
Landen investeren nog veel te veel in activiteiten met een hoge uitstoot van CO2 in plaats van te investeren in low carbon emissie activiteiten.
Ondanks de waarschuwingen voor de gevolgen van te veel CO2 uitstoot zien UNE deskundigen dat er veel te veel geïnvesteerd wordt in hoge uitstoot activiteiten. En te weinig investeringen in activiteiten die een lage CO2 uitstoot hebben. Al zijn er wel landen die bovengemiddeld investeren in lage uitstoot activiteiten zoals Duitsland, Frankrijk, Zuid-Korea en Engeland. Er moet dus meer aandacht gegeven worden aan duurzame investeringen en overheden kunnen deze meer stimuleren. We zien nu bij sommige landen dat zij rond de 3% van hun BNP terug investeren in duurzame activiteiten, wat hoog lijkt maar laag is om de doelen te kunnen halen.
Speciale aandacht voor zee- en vliegverkeer
Snelle oplossingen ziet de UNEP niet, mede omdat de levensduur van schepen en vliegtuigen hoog ligt en er dus niet snel kan worden omgeschakeld. Men denkt dat er een transitie tussenoplossing ligt in het gebruik van biobrandstoffen. Als eindoplossing zegt het rapport dat schepen aangedreven door hydrogeen motoren met elektriciteitsopwekking ter plekke op de lange termijn ons een schone scheep- en luchtvaart zullen gaan opleveren.
UNEP adviseert landen ook te gaan kijken naar veel meer lokale productie in plaats van productie in verre goedkope productielanden. Dat levert op dat men minder hoeft te vervoeren van productie naar consumptielanden.
Speciale aandacht aan de huishoudens
De huishoudens zijn in totaal goed voor 60% van de totale CO2 uitstoot. Met name rond de woning, dus de bouw, inrichting en voorzieningen als energie is veel te winnen. Daarnaast de mobiliteit van huishoudens en de voedselconsumptie en alles wat daar mee samenhangt. De UNEP dringt aan op een verandering van levensstijl van mensen, een gedragsverandering rond consumeren.
UNEP maakt onderscheid tussen arm en rijk
Uit het rapport blijkt dat maar liefst de 1% rijksten van de totale bevolking op aarde net zoveel uitstoot als 50% van de armere bevolking op aarde. Dat gezinnen met een laag inkomen inkomen, de armere bevolking, in totaal maar 7% van het totaal aan CO2 uitstoten, terwijl mensen met een middeninkomen 44% uitstoten en de hoge- en topinkomen huishoudens maar liefst 48% van de totale CO2 uitstoot voor hun rekening neemt. De prioriteit van regeringen om beïnvloeding van gedrag te realiseren ligt dus bij de middel- en hoge inkomens.
