Minister Jetten (voor Klimaat en Energie) kondigde onlangs een onderzoek aan naar juridische borging van lokaal eigendom, lokaal eigendom betekent dat inwoners en ondernemers samen, deels, of helemaal eigenaar zijn van windmolens of zonnepanelen. In het Klimaatakkoord uit 2019 is 50% lokaal eigendom opgenomen als streven. De minister deed de aankondiging dat ze dit streven Juridisch willen borgen op 24 oktober in een Kamerbrief. Juridische adviseurs suggereerden, na een quickscan, dat deze regels beter vast gezet kunnen worden in de Energiewet. Minister Jetten gaat hier nader onderzoek naar doen.Â
De zaak gaat om wie heeft er nu eigenlijk allemaal toegang tot goedkope duurzame energie en hoe moeten we dat in de wet vastleggen. Want vele in Nederland vinden, waaronder Corazon ook, dat burgers en bedrijven gelijkwaardig toegang tot deze markt behoren te krijgen? Iedereen moet in energie kunnen handelen. In de brief van de minister benadrukt het kabinet het belang van lokaal eigendom. Zij zijn er van overtuigd dat het onvoldoende inzetten op lokaal eigendom en financiële participatie zal zorgen dat dit tot vertraging in de energietransitie kan leiden. Dit omdat dan alleen maar de grote spelers de markt kunnen domineren en die zijn alleen gebaat bij verkoop van hun energie uit hun energie centrales en. Lokaal opgewekte en op de markt gebrachte energie wat in eigendom is van burgers en consumenten breekt hun monopoly positie aanzienlijk. En dat is zeer wenselijk , zeker met de energie crisis toen deze zgn giganten hun ware gezicht lieten zien op de dichtgetimmerde energie markt. Ze knepen heel gemeen en hard de consument en overheden uit.
Positieve geluiden over wind op land in lokaal eigendom, zon kan veel beter.
De minister is positief over de kansen voor lokaal eigendom bij Wind op land. Maar dan moeten wel alle ontwikkelaars, gemeenten, provincies en energiecoöperaties ervoor zorgen dat lokale energiecoöperaties en bestaande burgerinitiatieven vroegtijdig in de energie transitie planning die rol van 50% krijgen. Er moet dus bij elk windproject een substantieel aandeel lokaal eigendom gaan ontstaan. Dan lukt het zeker de doelstellingen van het Klimaatakkoord halen.”
Voor zonne energie wil het kabinet het verscherpen en concreter maken van financiële participatie en zo het lokaal eigendom in zonne-energie in navolging van de Gedragscode wind en on vergroten.
Het kabinet gaat daarvoor de gemeenten handvatten aanreiken waarmee zij energiecoöperaties een betere positie kunnen geven bij het organiseren van lokaal eigendom. Ook wil het kabinet streven naar minimaal 50 % lokaal eigendom in de OER-projecten (programma ‘Opwek van Energie op Rijksvastgoed’). In de volgende monitor zal duidelijk worden of er voldoende vooruitgang te zien is. Vervolgens kan het volgend kabinet een besluit nemen of lokaal eigendom juridisch geborgd moet worden. Het ministerie van EZK gaat zich nog dit jaar verder in het vraagstuk van juridische borging verdiepen.
Eerder ondersteunde het concept van de energie coöperatie energie samen waar Corazon onderdeel van is; Local4Local, dit project stelt energie-gemeenschappen in staat hun eigen energievoorziening lokaal te organiseren, volgens hun eigen spelregels, tegen een prijs die ze ook zelf (samen) in de hand hebben. Om dit te kunnen hebben lokale energiegemeenschappen lokaal eigendom van productiemiddelen nodig.
Ook in deze brief geeft de minister aan dat lokaal eigendom via energiecoöperaties niet alleen goed is voor het draagvlak, maar ook voor steeds meer kansen biedt voor lokale energiesystemen. Dit jaar is ook een onderzoek uitgevoerd naar de houding van omwonenden van wind- en zonprojecten (geen van de respondenten participeerde overigens in zo’n project). Het onderzoek laat zien dat omwonenden overwegend positief zijn over financiële participatie in het algemeen.
