De grootste rivier op Aarde, de Amazone, bereikte maandag het laagste niveau sinds de officiële metingen 121 jaar geleden begonnen. Het record bevestigt dat een deel van het grootste regenwoud ter wereld te kampen heeft met de ergste droogte ooit gemeten. De Amazone rivier is de levensader van het Amazone woud en er leven duizenden gemeenschappen langs deze rivier.
In het surinaamse deel van een zijrivier daalde het waterpeil in de haven van de stad tot 13,5 meter, een daling ten opzichte van 30,02 meter geregistreerd in juni 2021 – het hoogste niveau ooit gemeten. De Negro-rivier, een zij rivier van de Amazone, voert ongeveer 10% van het Amazonebekken af en is qua watervolume de zesde grootste ter wereld. De Madeira-rivier, een andere belangrijke zijrivier van de Amazone, heeft ook historisch lage niveaus geregistreerd, waardoor de hydro-elektrische dam van Santo Antonio, de vierde grootste van Brazilië, tot stilstand is gekomen.
Gemeenschappen raken geïsoleerd
In het Braziliaanse Amazonegebied leven veel inheemse gemeenschappen. De lage rivierstanden hebben ervoor gezorgd dat honderden riviergemeenschappen geïsoleerd zijn en nu moeite hebben om toegang te krijgen tot drinkbaar water. De droogte heeft ook de scheepvaart verstoord ook dat de stad Manaus niet goed word bevoorraadt, een stad met twee miljoen inwoners en een groot industriepark. Manaus is de grootste stad en hoofdstad van Amazonas, de deelstaat die het zwaarst getroffen is door de droogte. Eind september gingen 55 van de 62 gemeenten daar de noodtoestand in vanwege de ernstige droogte. Er kan geen water meer doorheen en daardoor is navigatie daarheen voorbij. In de haven van Marina do Davi, een toevluchtsoord voor tientallen riviergemeenschappen, waarvan sommige met zandstranden zijn die toeristen aantrekken. Het eens zo bruisende gebied is nu omgeven door uitgedroogde grond, met veel hoge en droge botenhuizen. Sommige rivierbewoners moeten wel drie uur lopen om hun huizen te bereiken – en het toerisme is helemaal gestopt. Ook dieren lijden enorm .De droogte is waarschijnlijk ook de oorzaak van tientallen sterfgevallen onder rivierdolfijnen in het Tefe-meer, vlakbij de Amazone.
Enkele jaren geleden waren er hier enorme overstromingen.
In schril contrast staat juli 2021, toen de wateren van de Negro River een deel van het centrum van Manaus overnam. Ook een historische overstroming. Een record hoogte aan water die ook de voedseloogsten van honderden riviergemeenschappen verwoestte. Deze overstroming duurde zelfs drie maanden. De Negro-rivier eindigt in de buurt van Manaus, waar hij samenkomt met de Amazone-rivier, die stroomopwaarts van deze samenvloeiing in Brazilië de Solimoes-rivier wordt genoemd. Op Braziliaanse kaarten markeert dit het begin van de Amazone, met Negro als de tweede belangrijkste zijrivier.
De Amazone is de langste rivier op Aarde
Op de kaart begint de Amazone-rivier in Peru. Het Brazilian National Institute of Amazonian Research, een overheidsinstantie, verwacht dat de situatie zeer ernstig zal verslechteren, zowel tijdens de huidige gebeurtenis als in de toekomst. We weten dat de klimaat veranderingen versnellen dus zal de frequentie en ernst van soortgelijke gebeurtenissen als gevolg van de klimaatverandering sterk gaan toenemen. Nu het oppervlaktewater in de oostelijke equatoriale Stille Oceaan warmer is dan tijdens de El Niño van 2015-2016 en zich uitbreidt zal de rampen alleen maar toenemen. In het Amazonegebied leidt deze opwarming van de Stille Oceaan vooral tot droogtes in het noordelijke deel van de regio. Bovendien veroorzaakt een warmwaterplek in de tropische Noord-Atlantische Oceaan droogte in het zuidelijke deel van de Amazone, vergelijkbaar met wat er in 2005 en 2010 gebeurde.
De voorspelling is dat het begin van de regen uitgesteld zal worden vergeleken met normaal, en dat het regenseizoen droger dan normaal zal zijn. Dit zou niet alleen kunnen resulteren in extreem laag water dit jaar, maar ook in lage waterstanden in 2024. Totdat het regenseizoen in het stroomgebied begint, zou de situatie die al aan de gang is, moeten verslechteren.
(Bron SNC)
