De Oosterschelde als offer: Staalslakken en het stilzwijgen rond ecocide
Door: redactie Corazon
Aan de oevers van de Oosterschelde woedt een ramp in stilte gehuld. Tussen het getij, de kreeften en de vissersboten zijn vele tonnen aan staalslakken gedumpt – afval van Tata Steel. Staalslakken die vol zware metalen en giftige stoffen zitten. Ze worden door RWS worden ingezet voor dijkversterking, maar ze lekken langzaam hun gif in het kwetsbare ecosysteem van de wondermooie Oosterschelde. Wat zich hier afspeelt, is geen vergissing of zomaar een incident. Het is een schoolvoorbeeld van wat ecocide is: het systematisch beschadigen of vernietigen van natuurlijke ecosystemen – met dodelijke gevolgen voor dieren, planten en ander levende organismes zoals mensen.
Vergiftiging in naam van de hebzucht
De cijfers zijn onthutsend. In slechts twee jaar tijd werd een groot deel van het Zeeuwse onderwaterleven aangetast. Kreeften stierven hier bij bosjes. Het water kreeg een andere kleur. Vissers meldden dit stil verdriet toch bleef de (lokale) politieke reactie lauw. Waarom? Omdat het hier gaat om zgn groetere belangen. Om macht. Om geld. Tata Steel noemt het hergebruik van bijproducten. Overheden verschuilen zich achter ellelange procedures. Maar de werkelijkheid is dat het gewoon giftig industrieafval is dat onze natuur binnendringt, Gods natuur. Het publieke belang word ondermijnd door private winst van bedrijven.
Wat is ecocide – en waarom moeten wij dit woord meer leren gebruiken?
Ecocide betekent letterlijk: “doden van ons huis.” Het is een term die wereldwijd aan kracht wint, en terecht. Want zolang de vernietiging van de natuur niet erkend wordt als misdaad, blijven bedrijven, aandeelhouders en staten ermee wegkomen. Denk aan olierampen, grootschalige ontbossing, plasticvervuiling – of zoals hier de giftige staalslakken gedumpt in de Oosterschelde. Ecocide als juridisch een erkend misdrijf zal het ontbrekende wapen zijn wat nodig is om de aarde te beschermen tegen corrupte overheden en machtige bedrijven, zij die zichzelf boven de wet wanen.
Als burgers hebben we het recht – en de plicht – om dit woord; ecocide veel meer uit te spreken. Want pas als de misdaad tegen de aarde, ecocide erkend wordt als een echte misdaad , kunnen we de daders ter verantwoording gaan roepen.
Waakzaamheid begint van onderop
Met Corazonland liggen we aan de rand van de Oosterschelde, 500 meter lopen en we staan in het nationaal park. Het is een uniek getijdengebied. Een plek vol van leven, visserij en van echte stilte. Als zelfs zo’n beschermde zone wordt aangetast en opgeofferd aan het grote geld, de belangen van industrie, dan is het duidelijk dat we onze ecosystemen niet aan de markt kunnen overlaten.
Bij Corazon geloven we dat rechtvaardigheid voor de aarde begint met lokale waakzaamheid en met een collectieve christelijke stem voor hen die niet voor hun zelf kunnen opkomen. Dat betekent dat wij wel luisteren naar vissers, naar wetenschappers, naar bewoners. En juist niet naar lobbyisten van Mammon( de geld afgod).
Oproep tot rechtvaardigheid
Wat hier gebeurt, raakt aan onze diepste waarden. Niet alleen ecologische, maar ook morele grenzen worden overschreden. De aarde is geen afvoerput. En Zeeland is geen vuilstort voor restproducten van een bedrijf uit IJmuiden.
Daarom roepen wij op tot:
-
een onmiddellijk verbod op het gebruik van giftige staalslakken in de natuur;
-
onafhankelijk onderzoek naar de ecologische schade en gevolgen;
-
en de erkenning van ecocide als strafbaar feit, nationaal én internationaal.
