Supermarkten spelen een grote rol in de wereldwijde ontbossing. Er liggen schappen vol met producten die bijdragen aan de vernietiging van onze kostbare bossen. Ze creëren een mega ramp voor het milieu, maar ook voor de volksgezondheid. Door de productie van onder andere cacao, thee, soja, koffie en palmolie verdwijnt het tropisch regenwoud. Tegelijkertijd worden er alleen al in Nederland miljoenen mensen chronisch ziek door het consumeren van sterk bewerkte voedingsmiddelen, die ook verantwoordelijk zijn voor de ontbossing.
Met de nieuwe Europese anti-ontbossingswet (European Union Deforestation Regulation, EUDR) wil de EU deze destructieve handelspraktijken aan banden te leggen. Een zeer goede actie van de EU. De wet verplicht supermarkten zelf te traceren waar de grondstoffen vandaan komen en te bewijzen dat deze niet afkomstig zijn van recent ontboste gebieden. Supermarkten die niet aan de regels voldoen, mogen hun producten niet meer op de Europese markt brengen en riskeren een boete tot vier procent van hun jaaromzet.
Dit verwachtten we al: supermarkten eisen uitstel
Maar nu blijkt dat juist de grote spelers in de supermarktbranche, vertegenwoordigd door het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), lobbyen en veel kosten en moeite er voor over hebben om uitstel van deze belangrijke regelgeving te forceren. Ze zeggen dat de Europese Commissie laat is met duidelijke richtlijnen, waardoor de supermarkten niet op tijd kunnen voldoen aan de nieuwe verplichtingen. Hoewel ze stellen in principe achter de wet te staan, willen ze meer tijd om zich aan te passen en hun ketens te verduurzamen.
Deze oproep om uitstel doet echter denken aan een patroon dat we eerder zagen: wanneer strengere regels financiële gevolgen kunnen hebben, zijn de grote super spelers van veel van onze problemen snel geneigd om verantwoordelijkheid te ontlopen. Dit gedrag toont dat de Mammon , het geld en economische belangen nog altijd zwaarder wegen dan de bescherming van de planeet en onze gezondheid.
Bedrijven als rentmeesters en verantwoordelijkheid voor de Planeet
Terwijl supermarkten benadrukken dat de kosten en risico’s voor hen te groot worden en geen woord reppen over de winst op juist die producten, gaat het toch in werkelijkheid om veel meer dan alleen financiële overwegingen. De schade aan het klimaat en de biodiversiteit is onherstelbaar en heeft directe gevolgen voor ons allemaal. Als supermarkten geven niets veel om duurzaamheid dat laten ze weer eens zien.
De EUDR is een cruciale stap om ontbossing te stoppen en de planeet te beschermen voor toekomstige generaties. Het is tijd dat supermarkten de ernst van de situatie inzien en prioriteit geven aan duurzame handel, niet alleen omdat het verplicht is, maar omdat het de juiste keuze is voor mens en milieu. De wereld kan niet wachten; de tijd om in actie te komen is nu.
