Skip to main content

Het klimaat veranderd en doordaar raken burgers van Nederland in levensgevaar, met name de ouderen, zieken en herstellende lopen een direct gevaar wanneer de temperaturen te veel oplopen.

Daarom heeft Corazon met “‘groene oases voor ouderen”‘ een project waarmee direct de gevolgen van de opwarming van de aarde kunnen beperken. Dat doet Corazon onder de naam groene oases voor ouderen.

Stel je eens voor hoe het is als je als ouderen in een periode van hoge temperaturen tijdens een hittegolf na een korte wandeling gelukkig weer de heerlijke koele groene oases binnen kan stappen van het wooncomplex.

Dan overvalt je toch telkens een vreugdevol gevoel als je al die kleurenpracht zie. De entree van het verzorgingshuis is zo mooi en overweldigend groen met veel mooie bloemrijke planten. Je waant je elke keer weer in een eigen geur en kleurrijke mini binnen natuur gebied. Schitterend hoe de mensen zelf in amen-werking met stichting Corazon het verzorgingshuis er uit hebben laten zien als een groene oase speciaal voor ouderen.

Het is natuurlijk een schets hierboven van het ideale plaatje voor ouderen die in verzorgingshuizen moeten leven, vooral in grote stenen omgevingen als in onze steden. Een gezonde, koele en zeer sfeervolle groene binnen en buiten ruimte waarin de mensen gezonder oud kunnen worden is toch het ideale plaatje.

“Groene oases voor ouderen” van stichting Corazon maakt van elk verzorgingshuis een natuurlijke plek waar je kan schuilen als het te warm is en waar het natuurlijk goed kan leven, werken en vertoeven. Stichting Corazon groene oases voor ouderen is een grote groene promotie tour langs verzorgingshuizen.

Groen is immers het natuurlijke middel tegen de steeds regelmatige wordende hittegolven en de daaruit voortkomende hittedoden onder ouderen. Het hoofddoel van de tour “groene oases voor ouderen” is dan ook geen klimaat slachtoffers meer onder ouderen maar zelfredzaamheid en zelfbeheer door ouderen die hun leven willen beschermen tegen de gevolgen van de opwarming van de aarde!

Preventief duurzaam zorgzaam groen

Klimaatverandering tegengaan en tegelijk andere problemen in de samenleving aanpakken. Dat is waar stichting Corazon voor staat!
stichting Corazon, christelijke organisatie voor verduurzaming, houdt zich al bijna 10 jaar zich daar mee bezig. Stedelijk gebied verduurzamen en vergroenen is één van de speerpunten. We willen concreet zijn met onze projecten daar waar maatregelen het meest noodzakelijk zijn.

Zoals onze ouderen, zij behoren tot de meest kwetsbare groepen en juist zij hebben het bij hitte het zwaarst te verduren. Zij kunnen moeilijker weggaan wanneer de temperaturen weer eens te hoog oplopen. We zien dan ook niet weinig sterfgevallen onder hen tijdens de extreme hitte als gevolg van de opwarming van de aarde. Maar er zijn ook meer problemen rond de zorg voor onze ouderen. Graag willen wij met het uitvoeren van dit plan ouderen beschermen en tegelijk veel andere problemen rond de zorg voor ouderen (denk aan werkdruk, hoge zorgkosten, enz) meenemen.
In ons plan spelen planten en bomen een van de belangrijkste rollen. Groen, zo gewoon, maar tot nu toe in de ouderenzorg ondergeschikt en onderschat. Terwijl we met groen zeer goede resultaten kunnen boeken als we het algemeen welzijn van senioren willen verbeteren.

Ons plan is dat elk verzorgingshuis een metamorfose ondergaat en in groene oases gaan veranderen. Vanuit een oase zal de vergroening zich makkelijker kunnen verspreiden naar de omliggende buurten en wijken.

Bewezen is maar nog meer bewezen moet worden dat bomen en planten voor ouderen en zieken zo’n positieve werking hebben, dat het eigenlijk noodzakelijk is om elke omgeving voor ouderen

Sterk te vergroenen

De preventieve werking van groen op de gezondheid van mensen is zo groot maar ook op ons welbevinden en gedrag dat we, als we leven en werken in een groene omgeving, we mogen spreken van een weldadige uitwerking op lichaam en geest. Groen blijkt een waar medicijn te zijn. We weten natuurlijk dit al maar nu ook de wetenschap steeds meer signalen geeft dat groen wel heel positief werkt op de mens voelen wij ons bij Corazon verplicht dit aspect om te zetten in daden en dit ook breed uit te meten en mensen, betrokkenen bewust te gaan maken van de goede werking van groen op mensen.

In ons plan om dat te realiseren willen we inzetten op een veel actieve beheerders rol van de ouderen zelf en daarbij ook participatie te vragen van buurtbewoners. We maken ook gelijk een koppeling voor het creëren van meer kansen voor jongeren werkzoekende (denk aan stageplekken).

Structurele promotie

Wat in de eerste plaats in onze aanpak zal gebeuren is veel aandacht voor promotie en als tweede een goede zichtbare onderbouwing via kleine pilots in verzorgingshuizen. Ons hoofddoel is dat alle betrokkenen zich sneller bewust moeten worden van het nut en de noodzaak van meer groen rond ouderen, met als hoofd argument meer doden tijdens hitte golven te voorkomen.

Goedkope oplossing

Snel starten is een must, omdat we weten dat de gevolgen van de opwarming van de aarde zulke ernstige vormen aan kunnen gaan nemen , dat het meer sterfgevallen onder ouderen zal veroorzaken. Dus maatregelen zijn noodzakelijker dan ooit. Meer groen is eenvoudig en snel te realiseren. Planten en bomen zijn van nature eigenlijk goedkope groene airco’s.

De voordelen van groen:

  • Mensen gedragen zich tijdens of na een verblijf in het groen socialer;
  • Meer groen is eveneens geassocieerd met minder agressie;
  • Bewoners hebben minder vaak last van angststoornissen;
  • Een groenere woonomgeving gepaard gaat met minder depressiviteit;
  • Een hogere dichtheid van straatgroen geeft minder last van hart en vaatziekten.
  • 10% meer groen in een omgeving vermindert het hitte-eiland effect;
  • Om de opwarming in een straat te beperken is een combinatie van gevelgroen, groen in voortuinen en straatbomen het meest efficiënt;
  • Alle vormen van groen dragen bij aan het verwijderen van fijnstof en andere verontreinigingen uit de lucht.
  • Groen koelt door beperking van de instraling (schaduw) en door verdamping van water;
  • Mensen voelen zich tijdens warme perioden in een groene omgeving comfortabeler;
  • In een park of een vergelijkbare omgeving is het tijdens warme perioden koeler. Er zijn verschillen gemeten tot meer dan 5ºC.
  • Ook andere vormen van groen dragen bij aan de luchtzuivering; een vierkante meter klimop vangt 4-6 gram fijnstof per jaar af, een sedumdak 0,15 gram/m2;
  • Dicht groen kan benut worden om vervuilingsbronnen (bijvoorbeeld een drukke weg) af te schermen van woonwijken en kwetsbare gebouwen;
  • Een groene omgeving is rustgevender dan dan een bebouwde omgeving: mensen herstellen er sneller van stress, het concentratievermogen herstelt sneller;
  • Mensen met ADHD kunnen zich na een wandeling in het groen beter concentreren;
  • Meer groen in de woonomgeving levert een lagere kans op stress gerelateerde aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, depressies en angststoornissen;
  • Alleen al zicht op groen vanuit de woning gaat gepaard met een lager niveau van het stresshormoon cortisol en een hoger gevoel van welzijn;
  • Vooral bevolking segmenten als kinderen, ouderen en groepen met lage sociaaleconomische status profiteren van groen dichtbij huis;
  • Aantrekkelijk groen in de woonomgeving kan mensen verleiden (vaker) naar buiten te gaan en vervolgens daar medebuurtbewoners te ontmoeten.

Elk verzorgingshuis klimaat aangepast maken is een hele klus. Dat kunnen wij als stichting Corazon niet alleen. Voor de vergroening van de verzorging is samenwerking nodig van alle betrokkenen partijen. De overheid als eerste want zij zijn verandwoordelijk voor de veiligheid van onze ouderen in Nederland. Maar natuurlijk moeten ook de bewoners zelf meewerken en de zorginstelling, de gebouwen eigenaars en zorgverzekeraars. Ook de vaste leveranciers van diensten en producten, planten en bomenkwekers, participerende buurtbewoners, onderwijs instellingen en aanverwante diensten en producten leverende bedrijven en natuurlijk organisaties zoals Corazon. Samen kunnen we die klus snel klaren. Samen in hoog tempo alle verzorgingsinstellingen zo inrichten dat daarmee de hitte doden door hittestress gereduceerd zullen worden. Geen doden meer in Nederland door klimaat verandering. Om de klimaat adaptatie m.b.t. hitte stress reductie te bekostigen zullen we financiële middelen en mogelijkheden moeten vinden om heel innovatief met de mogelijkheden speciale fondsen te creëren waarmee alle partijen aan de slag kunnen.

Stichting Corazon zal tijdens de groene oase voor ouderen tour extra aandacht gaan besteden aan het vinden van de juiste middelen om uit te voeren wat nodig is. De green deals duurzame zorg en duurzame groen zijn goede platforms om met betrokken partijen te zoeken naar die benodigde middelen en instrumenten.

Zelf zullen we met onze tour inzetten op projecten waar we met een laag startbudget de ruimtes in en rond verzorgingshuizen al sterk kunnen vergroenen. We zien daarin een start met groepjes bewoners die aan de slag gaan met eigen omgeving d.m.v. tweede kansplant van Corazon en stekken en zaailingen.

Wat moet er vergroend worden? De buitenomgeving met extra bomen, struiken, bloemen en planten. Maar ook de individuele (huis)kamers van bewoners, hun balkons. De gangen, de ontmoetingsruimtes, dagbestedingsruimtes, restaurants en terrassen.

Groen is ook gezonder en dat moet meer bewezen worden daarom is er veel ruimte in dit project voor onderzoekers die testen, meekijken en meedenken met de beheergroepjes. Doel hiervan is of planten aan het klimaat en de luchtkwaliteit in gebouwen echt positief bijdragen, en wat hun invloed werkelijk is op het welzijn en de gezondheid van de bewoners en gebruikers van de gebouwen. Kunnen we met zijn alle werkelijke besparen op de traditionele energievretende luchtbehandelingssystemen of op stress gerelateerde behandelingen en medicijnen?

Wanneer dat is bewezen, en er zijn al feiten bekend over de positieve werking, dan kan men de besparing weer investeren in de versterking van groen in verzorgingshuizen. Kun je met planten het ziekteverzuim terugdringen en het concentratievermogen en productiviteit bevorderen? Dan is dat een extra winst en dat maakt ruimte om verder te gaan met het investeren in de vergroening van de verzorging objecten.

Zo realiseer je sneller en beter. Het zijn investeringen die zich dan heel snel terugverdienen het zijn grotere investeringen waard waarmee we de hele marktketen rond groen mee kan gaan profiteren. We kunnen een deel van het zorggeld verplaatsen van zorgkosten naar groen aanleg en onderhoud.

Wij willen met dit project promotie gericht zijn en activerend onder bewoners zijn . Werken als met echt zaad. Zaaien en dan samen de schouders eronder en helpen het zaad te laten ontkiemen en te laten uitgroeien tot een stevig gewortelde vaste plant in de zorg. Groene verzorgingshuizen als preventieve duurzame maatregel is noodzakelijk om goede betaalbare zorg te kunnen blijven geven aan mensen die dat nodig hebben ook al zal het wekenlang 40+ graden.

Inovatief groen

Functioneel toepassen van groen om (hitte) stress te verminderen. Ouderen die het zelfbeheer van groen in handen zullen gezonder oud worden. Groenbeheer in verzorgingshuizen als instrument om buurtbewoners mee te laten participeren. Nieuwe onderzoekgebieden voor wetenschap m.b.t. groen en gezondheid.

Uitwerking op de markt

Diensten en producten groei. De teelt van planten, bomen en struiken. Aanverwante producten en veel stimulering van Start-Up’s.

Bewustmaking

Corazons project “Groene oases voor ouderen” is structureel communiceren en bewust maken wat een groene leefomgevingen eigenlijk betekend voor ouderen.

Evapotranspiratie

Evapotranspiratie is de som van evaporatie en van transpiratie door vegetatie. Evaporatie staat voor de beweging van water naar de atmosfeer. Evaporatie gebeurt vanuit de bodembladerdak, en oppervlaktewater. Transpiratie staat voor het ontsnappen van water (waterdamp) uit planten langs de huidmondjes (stomata) in de bladeren. Evapotranspiratie is een belangrijk onderdeel van de waterkringloop.

Invloed op de evapotranspiratie[bewerken]

Factoren die bijdragen aan evapotranspiratie zijn onder andere het groeistadium of het levensstadium van planten, de bodembedekking van de vegetatie, de zonnestralingluchtvochtigheidtemperatuur en wind.

Evapotranspiratie veroorzaakt een aanzienlijk verlies van water. Het vegetatietype en het bodemgebruik hebben een grote invloed op de evapotranspiratie en dus ook op de hoeveelheid waterverlies in een gebied. Omdat het door planten verdampte water afkomstig is vanuit de wortels zullen planten met een diep wortelgestel constanter water verdampen. Kruidachtige planten zullen minder transpireren dan houtige gewassen omdat ze meestal een minder diep wortelgestel hebben. Bovendien bewaren houtige planten hun structuur gedurende meerdere/vele jaren, terwijl kruidachtige planten in gematigde zones jaarlijks opnieuw moeten beginnen groeien vanuit een zaadje. Tijdens de lente dragen kruidachtigen dus weinig of niet bij aan de evapotranspiratie.

Bossen verlagen het bodemwaterpeil door evapotranspiratie, behalve in nevelwouden. De bomen in nevelwouden condenseren het vocht van nevel of laaghangende wolken tot waterdruppels. Deze vallen dan op de grond en worden er in opgenomen. Deze bomen transpireren ook, maar dikwijls condenseren ze meer water dan ze verdampen.

In niet-geïrrigeerde gebieden is de feitelijke evapotranspiratie meestal niet groter dan de neerslag, indien we geen rekening houden met de fysische bodemeigenschappen om meer of minder water vast te houden. Meestal zal de evapotranspiratie lager liggen omdat er water verdwijnt langs grondwaterstromen en afvloeiing. Een uitzondering hierop vormen gebieden met een hoge grondwaterstand, waar capillaire krachten er kunnen voor zorgen dat het grondwater aan de oppervlakte komt. Wanneer de evapotranspiratie groter is dan de feitelijke neerslag, dan zal de bodem uitdrogen/verdrogen, tenzij men gaat irrigeren.

Met behulp van de energie van de zon kunnen individuele bomen honderden liters water per dag transpireren. Dit vertegenwoordigt een koelvermogen gelijk aan 70  kWh voor elke 100 l water (genoeg om twee gemiddelde huishoudelijke centrale airconditioners per dag van stroom te voorzien ). Met diepere wortels kunnen bomen hun koelfunctie behouden, zelfs tijdens langdurige hittegolven ( Teuling et al., 2010 , Zaitchik et al., 2006 ).

Richard Lanser; Diensten aan de christelijke organisatie stichting Corazon leveren via het project groene oases voor ouderen bied enorme kansen. Want die liggen er in het vergroenen van verzorgingshuizen. Kansen voor nieuwe en bestaande kleine christelijke bedrijfjes. In het kielzog mee met Corazon, een organisatie dat zich bezig houdt met oplossingen om de opwarming van de aarde tegen te gaan ligt christenen goed. Als bestuurslid van Corazon, een stichting dat niet commercieel kan werken als non-profit organisatie willen we geen mensen aannemen in vaste dienst maar willen we werk delegeren naar zelfstandige bedrijfjes. Samen met de vrijwilligers mee helpen de verzorgingshuizen te vergroenen.

Leave a Reply